İstanbul
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un katılımıyla Şanlıurfa Müzesi'nde meydana gelen etkinlik, Karahantepe ve Neolitik İnsan Sergisi Açılış Töreni'yle başladı.
Törende mütekellim Ersoy, Türk hafriyat çalışmalarının sayısının 57'den 147'ye, hafriyat ve araştırmalara dökme bütün muhassasat miktarının 1,9 milyon liradan 58 milyon liraya ulaştığını söyledi.
2018'de UNESCO Dünya Miras Listesi'ne giren Göbeklitepe'nin , arkeolojide ve dayalı hepsi branşlarda detayları güncellediğini dile getiren Ersoy, "Biz ona 'Tarihin Sıfır Noktası' dedik. Şimdi o yeri henüz derine ve muhtemeldir ki aşırı henüz geriye çekeceğiz. Çünkü Göbeklitepe yegâne ve bekâr değildir." dedi.
Bakan Ersoy, plan kapsamında gerçekleştirilecek 12 hafriyat emek harcaması ile Şanlıurfa'nın sözcülüğünde, Anadolu'nun adamlık evveliyatına icra ettiği katkının adsız sansız hikayelerine çevirmen olacaklarını belirterek, şöyleki bitmeme etti:
"Bu plan çerçevesinde, dü bölgede sürdürülen satıh araştırmalarıyla toy yerleşme bölgeleri belirleme edildi. Halen Göbeklitepe, Karahantepe, Gürcütepe, Sayburç, Çakmaktepe, Sefertepe ve Yeni Mahalle Höyüğü peyda etmek neredeyse 7 bölgede hafriyat ilmî hafriyat emekleri sürdürüyoruz. Önümüzdeki günlerde, projenin 2021-2024 yılları arasını havi önceki aşamayı dahilinde Ayanlar, Yoğunburç, Harbetsuvan, Kurt Tepesi ve Taşlıtepe yerleşimlerinde de kazılara başlanacak. Söz konusu yerlerin birlikte kısmında jeomanyetik ve jeo-radar ölçümleri gerçekleştirildi. Kazılara koşut biçimde takdir emekleri da sürdürülecektir."
Yurt ortamında 8 ayrı üniversitenin müdahale bulunduğu 12 kasıntı ve yapı ile teşrikimesai planladıklarını vurgulayan Mehmet Nuri Ersoy, "Bu doğrultuda İstanbul Üniversitesi, Harran Üniversitesi ve Ankara Bilim Üniversitesi ortada aracısız teşrikimesai protokolleri imzalandı. Ayrıca 5 ayrı ülkeden 8 ayrı darülfünun ile 4 arsıulusal akademi, enstitü ve müzeyi de Şanlıurfa Neolitik Çağ Araştırmaları Projesi'ne müdahale ettik. Japonya, Rusya, Almanya, İngiltere ve Fransa ile degaje birlikte arsıulusal çeşitlilik oluşturduk." değerlendirmesinde bulundu.
Ersoy, Şanlıurfa Neolitik Çağ Araştırmaları Projesi'nin bugüne derece Türkiye'de işlenmiş en iri ve şümullü hafriyat bilimi projesi bulunduğunu tabir ederek, "Üstelik bu proses hemen araştırı ve hafriyat faaliyetlerinden ibaret olmayacak. Başta Uluslararası Dünya Neolitik Kongresi peyda etmek neredeyse aşırı sayıda arsıulusal ilmî derinti ve etkinliklerin yanında, ziyaretçi tekabül ve lansman merkezleri, işporta ve mekân kombinezon projeleri, erişim ve enfrastrüktür düzenlemeleri neredeyse birlikte paradigma uygulamayı da yaşama geçireceğiz. Bütün bunlar düşüncesince akan ve personel giderleri dışarı 127 milyon liralık ücretinde birlikte amme yatırımı öngörülmektedir." dedi.
Proje döneminin ve çıktılarının gündeş şekilde paylaşılacağı birlikte internet sayfası tasarlandığını vurgulayan Ersoy, "Ayrıca Şanlıurfa Neolitik Çağ Araştırmaları Projesi ile elde edilecek sonuçların ilmî ve pop yayınlar, müze teşhirleri ve sempozyumlar yoluyla bilgi çevreleriyle ve toplumla buluşmasını sağlayacağız." diyerek konuştu.
İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Tarih Öncesi Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı ve Karahantepe Kazı Başkanı Prof. Dr. Necmi Karul, Türkiye'deki Neolitik Dönem kazılarına bağlı ayrıntılı birlikte lokma yaptı.
Türkiye'deki nice kazıda imzası bulunan ve müşavirlik özne İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Celal Özdoğan da 2023 senesinde Şanlıurfa'da evren genelinde katılımın olabileceği iri yetenekli birlikte Neolitik Dönem Kongresi planladıklarını söyledi.
Programda arsıulusal katılımcılar hesabına Rus Bilimler Akademisi - Sibirya Bölümü Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Andrei V. Tabarev selamlama hitabı yaptı.
Şanlıurfa Valisi Abdullah Erin ise kentin tarihinin keşfine müteveccih ehemmiyetli çalışmaların gerçekleştirildiğini tabir ederek, kentin zamanı birikimini doğacak nesillere taşımaya çalıştığını belirtti.
Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül de kentin 12 bin salname geçmişinin bulunduğunu vurgulayarak, kentin derinliğinin ve anlamının bulunduğunu dile getirdi.
Piyanist Iraz Yıldız'ın çelimsiz başarım sergilediği program, Ersoy'un Neolitik İnsan Sergisi'ni ziyaretiyle sonlandı.
Taş Tepeler
Karahantepe'deki kazılardan çıkan buluntular, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nde sergilenecek.
12 bin sene ilkin barınağın konuta dönüştüğü, esas köylerin ortaya çıkmış bulunduğu sürecin başlangıcı bulunduğu memul Taş Tepeler'de, insanlığın önceki kapak kacak kullanması ve esas tecim girişimleri realizasyon becerisine ilişikli buluntular arazi alıyor. Bölgede mevcut abidevi yapıların, kişilerin birlikte araya geldiği komünal mekanlar olduğuna inanılıyor.
Neolitik Çağ Araştırmaları projesinde düzenlenecek Uluslararası Dünya Neolitik Kongresi'nde de aşırı sayıda ilmî derinti yapılması ve Şanlıurfa'nın Neolitik Çağ'a ilgilendiren tartışmasız kültürel hazinelerinin paylaşılması planlanıyor.
