Dün bizim gazetede manşet haberdi: Vatikan’da sigara satışı yasaklanıyormuş! Yasaklansın, iyidir… Aslında ben, dünyada yasaklanmasına taraftarım ama iş buraya gelince, şamatacıların aklına birden “kişilik hakları” düşüyor… Ve ancak, tütün tarihi boyunca hep yasaklanarak bu güne gelmiştir! Bu da bilinmeli…
Kolomb ve mürettebatı, Küba’da karşılaştıkları yerlilerin, kurutulmuş bir yaprağı, kendi etrafında yuvarlayarak, yakıp tüttürdüklerini görünce, şaşırmışlar. Kuru tütün yaprağını sararak tüttüren yerlileri ilk gören Avrupalılar, Rodrigo de Jerez ile Louis de Torres’dir! Yıl 1492… Kızılderililer, bunlara da kurutulmuş tütün yaprakları hediye ediyorlar. Jerez, yaprağı sarıp, bir tane tellendiriyor. Bir tane daha derken, Rodrigo de Jerez, ilk Avrupalı tütün tiryakisi oluyor. İspanya’ya dönünce, Ayamonte’de komşuları bunun saldığı dumandan, büyü yapıyor diye korkarak, onu şikâyet ediyorlar. Engizisyon da “şeytana tapıyor” diyerek, hapse atıyor. Rodrigo, yedi yıl hapis yatıyor! Tütün yüzünden ilk yasağa maruz kalan, tarihin ilk tiryakisidir! Yedi sene yattı… Çıkınca ilk karşılaştığı kişiye, “Bir tütün yaprağı yok mu?” demiş! Yasak işe yaramıyor, demek ki… Nitekim, 1558’den itibaren, İspanya’da tütün tarımı başlamış! Yasaklayınca, tiryakiler artıyor… 1560’larda, Fransa’nın Lizbon büyükelçisi Jean Nicot , “Migrene iyi gelir” diyerek, tütün içme alışkanlığını Paris’e taşır. Nikotin adı ondan geliyor!
1565’te tütün, İngiltere’de arzı endam eder… Oraya sokan da Sir Walter Ralleigh! Şair, yazar, filozof, maceraperest, casus; hani adına günümüzde de “ralli sporu” yapılıyor… Adına bir bisiklet markası var… Tütün yaprakları, 1570’lerde Rusya’da, 1590’da Japonya’da, 1601’de Java’da, 1605’te Hindistan’dadır… Aynı yıl, İstanbul’da, Galata rıhtımında da kahve çekirdekleri ile birlikte İtalyan gemicilerin getirdiği tütün tohumları görülür… Kahve ve tütün, Osmanlı başkentinde, çok çabuk popülerleşirler. Şehrin dört bir yanında, kahvehaneler açılır. “Ayak takımı”nın kahvehanelerde toplanıp, ileri geri konuşması, Padişah’ı yıldırır! Tütünü yasaklar. Gerekçe: Dinen caiz değil… 4. Murat’ın Bağdat Seferi esnasında, tütün tiryakilerinin parçalarına ayrılarak, Padişah’ın otağının önünde ceset parçalarından kule yaptırıldığını anlatır, Hammer… Padişah’ın kendi de 28 yaşında yemeden, içmeden, âlemden, Gutt hastalığına uğrayıp gitti ama karıştırmayın o kadarını artık! Tütünü yasakladı ya? O şeref de 4. Murad’a yeter… Dine aykırı!!!
1603’te, İngiltere’de de bu musibetin dine aykırı olduğu ilan edildi! Böylece yalnız İslâm’a değil, Hristiyanlık’a da sığmadığını öğreniyoruz. Kral 1. James, İngiltere’de tütünü getiren Sir Ralleigh’yi idam ettirdi. Sebep, tütün… Dikkatinizi çekerim!
1610’da Japonya’da da tütün kullanımı, dine aykırıdır diye yasaklanır.
1628’de de Papa VIII. Urban, tütün içenleri aforoz etti… Yani Vatikan ve Katolik Hristiyanlık, tütüne yeni baş kaldırmıyor…
1634’te Çar 1. Aleksi, tütünün dinen caiz olmadığını ileri sürerek, Rusya’da tütün kullanımını yasaklar. Tütün içerken yakalananların, ilk defasında burunları kesilir. İkinci yakalanmada, kelle… Ortodoksluğa da sığmıyormuş meğer bu nalet! Yasak, iki yüzyıla yakın, devam eder. Kaldırmak şerefsizliği yanlış aklımda kalmadıysa Lenin’e aittir…
Bugün Avrupa’da en çok tütün mamulleri kullanılan ülkeler, en keskin yasaklamaların uygulandığı, iki ülkedir… Rusya ve Türkiye! Tarih, tütün tiryakiliğine uygulanan her baskının, kullanımını artırdığını gösteriyor.
Avrupalılar ilk defa ulaştığında, Küba’da 250 bin Kızılderili yaşamaktaydı. Elli yıl sonra, hayatta kalan yerli sayısı ise 500 dolayında hesaplanmıştır! Acaba bu tütün meselesi ilahi bir intikam mıdır?
“Siz bizim soyumuzu mu kuruttunuz? Buyurun!” mu demektedir Ulu Büyük Manitu, gökyüzündeki yeşil çayırlardan?
