İstanbul
Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi'nden Doç. Dr. Abdulkadir Özgür, AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, işitme kaybının belirtilerinin gözyaşı gruplarına uyarınca ayrımlılık gösterdiğini belirtti.
Türkiye'de toy doğan işitme tarama programı bulunduğunu hatırlatan Özgür, şu biçimde bitmeme etti:
"Amaç, evlatların 3-6 taban derece işitme kaybı tanılarının konulması ve bunun rehabilitasyonunun sağlanması. Çocuğun annesi, babası da ayırt edebiliyor. İşitme kaybı çocuklarda ilkin meslek zamanında bilimsel niteliği bulunan gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık adına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor.
Yetişkinlerde en iri sorun, ferdin işitme kaybının bulunduğunu kabullenmemesi. Hastaların bir fazla aşırı bizlere evladı yahut eşiyle geliyor. Yakınlarında gözlemledikleri hali 'Duymuyor', 'Televizyonun sesini şimdi baş döndürücü açıyor', 'Artık eskisi derece dostlarıyla bire birlikte ortama tahavvül etmek istemiyor.' sanarak açıklıyorlar. İşitme kaybı çocuklarda ilkin meslek zamanında bilimsel niteliği bulunan gelişmede gerilik, boydaş ilişkilerinde kilo verme ve aileyle bulunan ilişkilerde kopma, içe kapanıklık adına değerlendirebileceğimiz bulgularla karşımıza geliyor. Yetişkinlerde ve encam yaşta işitme kaybı toplumsal çevreden uzaklaşma, çöküntü ayrıca buna ilişkin demans denli şimdi encam nörolojik hastalıklara güçlü kez açabiliyor."
Özgür, işitme kaybının derecesine ve tipine uyarınca muhtelif iyileştirme şekilleri bulunduğuna ayraç ederek, "Maalesef devletimizde işitme cihazı kullanmak birlikte eksi denli görülüyor. Kişi görmemeye başlayınca gözene takıyor, yaşantı standardını artırıyor fakat işitme aletinden ırak durmaya çalışıyor. İşitme aletine kaybolma başladığı andan itibaren ne derece er başlayabilirsek, işitme siniri ve beynimizdeki işitme merkezi o derece elleme uyarılıyor." sanarak konuştu.
"İşitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik adına cihazını kullanıyor"
İşitme kaybı teşhisi konulduğunda hastanın cihazı kullanmaya başlamasının uyumu kolaylaştırdığını özetleyen Özgür, şunları söyledi:
"'Nasıl olsa ego bunu ötede kullanırım' deyip 5 sene sonradan kullanmaya başladığı devir bundan böyle işitme siniri ve beyindeki işitme merkezi eskisi derece işlevsel bulunmadığı düşüncesince duyduğu sesi anlamlandıramamaya başlıyor. Bunun kararında da marazlı cihazı kullanmamaya başlıyor. Kanserde ne er canlandırma avlu kurtarıyorsa, işitme kaybında da öyle. Ne derece er canlandırma edebilir ve ona akla yatkın işitme rehabilitasyonu sağlayabilirsek, o derece elleme akıbet alıyoruz. Bu insanların toplumsal ortamı düzeliyor, insanlarla bulunan ilişkileri gelişiyor ve alışılagelen dünyasına bitmeme edebiliyor. Cihazı kullanmadığı yahut işitme kaybını kabullenmediği devir kişi, toplumdan uzaklaşıyor, yalnızlaşıyor, toplumsal ilişkileri zayıflıyor ve yaşlılığa ilişkin tanıdık nörolojik emraz şimdi er ortaya çıkmaya başlıyor."
Doç. Dr. Özgür, "Türkiye'de 60-70 yaştan sonradan az şimdi yüzdelik 60 oranında işitme kaybı mevcut ve bunların çokları işitme cihazı gitmek zorunda. Şu anda toplumda işitme cihazı gereksinimi olanların yüzdelik 20-30'u derneşik adına cihazını kullanıyor. Cihaz kullanıcıların haricinde kalanların yüzdelik 50'ye yakınında cihazı mevcut gücün derneşik birlikte biçimde kullanmıyor yahut gitmek istemiyor. En iri handikaplardan birisi 'Ben bu cihazı kullanırsam işitme kaybım artar mı? Kulağım tembelliğe alışır mı?' korkusu. Böyle birlikte nesne yok. Cihaz ne derece er kullanmaya adım atar ve ne derece baş döndürücü kullanırsak işitme sinirimiz ve beynimizdeki işitme merkezi o derece mıhlı duracak ve işitme aletinden şimdi etraflıca müddet kâr görebileceğiz." dedi.
- "Çocuklar işitme aletine baş döndürücü elleme alışıyor"
Başlangıçta fiziki zorlukları bulunmasına karşın 1-1,5 ay derneşik kullanımın arkası sıra hastaların çoğunun cihazdan vazgeçemediğini tamlayan Özgür, şunları kaydetti:
"Çocuklar işitme aletine baş döndürücü elleme alışıyor. Sabah kalkınca doğrudan işitme cihazını takıyor, sesi şimdi elleme duyduğu ve yaşama şimdi elleme bağlandığı için. Yetişkinlerde bu mevzuda az buçuk külfet yaşıyoruz. İşitme 40-50 yaşından sonradan değişik azalıyor, bu katıksız birlikte süreç. İşitme kaybı ayırt ettiğimiz anda, kalabalıkta insanların konuşmalarını anlayamadığımız anda behemehâl hekim kontrolüne gitmemiz ve hekim akla yatkın görüyorsa işitme testi yaptırmamız gerekiyor. İşitme kaybı bulunan hastaların behemehâl işitme cihazı kullanmak gerekiyor zira işitme kaybının er rehabilite edilmesi işitme sistemini mıhlı kullanabilmemiz açısından baş döndürücü önemli. Sağlıklı biçimde ne derece etraflıca müddet işitme cihazı kullanılırsa bu konuşmaya da duymaya da müspet açıdan yansıyor."
- "27 dilde tercüme eden cihaz bile var"
İstanbul İşitme Cihazları Satıcıları Derneği (İŞİTMER) Başkanı E. Arslan Arslan, işitme engelinin gayrı engellere uyarınca şimdi kurnaz bulunduğunu belirterek, ABD'de meydana getirilen birlikte çalışmaya uyarınca işitme engeli canlı birlikte ferdin bunu ayırt ettikten 7,5 sene sonradan doktora gittiğini, Türkiye'de ise sürenin 10 sene bulunduğunun kestirim edildiğini aktardı.
Televizyonun sesini artırmanın işitme kaybında ehemmiyetli birlikte belirtke olduğuna dikkati çekici Arslan, "Erken tanı, er kabullenme ve er cihazlanma baş döndürücü önemli. Kişiler 10 sene sonradan ulaştığında en iri dava şu; güzeşte 10 yılda işitme merkezinde birtakımı yerler silmiş olduğu düşüncesince cihazı taktığımızda silinmiş olduğu o alanı insanların birlikte bölümü uğultu, kavga adına duyduğu düşüncesince cihazı leffetmek istemiyor." dedi.
Arslan, işitme kaybı canlı insanların cihaz kullanımında duraksama ettiğini dile getirerek, "İşitme cihazlarının boyutu 1-2,5 santim bulunmasına karşın şahıslar bunun görünmesi zımnında leffetmek istemiyorlar. 80-90 yaşındaki birlikte insanoğlu güçlü 'Gözükmeyen cihaz mevcut mı?' sanarak soruyor." sanarak konuştu.
İşitme cihaz teknolojisindeki ilerlemeye yer veren Arslan, laflarını şu biçimde tamamladı:
"100 sene evvela muhtelif materyallerden, efsanevi boynuzunu benzeyen ve karşısındaki kişiyle konuşurken kulağında tutarga 15 desibel sesi artı işitme cihazları kullanılıyordu. Daha sonradan analog cihazlar yapılmaya başlandı. 1992'de evvela sayısal programlı işitme cihazı üretildi. İşitme aletinin programlı ve sayısal olmasının önemi, kulağın vazifesini yazılımla halletmesi. Bu cihazlar değme çağ gelişiyor. 2013'te toy birlikte uygulayım bilimi bulundu. Bu uygulayım bilimi sebebiyle televizyonla bağlantı, telefonla bağlanak ve multimikrofon dediğimiz derinti içre ve 30 metreye derece ahenk nakil denli ek aksesuarlarla şahıslar anlamalarını kolaylaştırıyor. 27 dilde tercüme eden cihaz bile var."
