Gündem

Bin yıllardır süregelen Türk efsaneleri: BARAK

375 yılında başlattıkları göçlerle devir kapatıp devir açan Türkler, gittikleri coğrafyalara efsanelerini de götürdüler.

Bin yıllardır süregelen Türk efsaneleri: BARAK
30-01-2021 23:59
O efsaneler; farklı Türk coğrafyalarında farklı şekillerde anlatılsalar da, anlatılmaya devam edildiler. İfadeler köklere götürüyordu, geldikleri yere ve hatta soylarının ismine…

Bu isimlerden biri de Barak’tır. Barak ismi Orta Asya’dan, Oğuz Kağan’ın altsoyundan gelen bir isimdir. Soyun ismi, soyun göçleriyle bu topraklara gelmiş; bir ovaya, mahalleye, kahvehaneye, vs.’ye isim olmuştur. 

Baraklar Gaziantep’e gelirken isimlerinin yanında yukarıda da belirttiğim gibi efsanelerini de getirmişlerdir. Burada anlatılan efsane ile diğer Türk coğrafyalarında anlatılanları yan yana getirdiğimizde, Barak isminin kaynağındaki ortak noktayı görmekteyiz. 

Prof. Dr. Saim Sakaoğlu, 101 Türk Efsanesi kitabında, Barak ile ilgili Kâşgarlı Mahmud’un Dîvânü Lûgati’t-Türk eserinden şu efsaneyi aktarmıştır:

“Barak: Çok tüylü köpek. Türklerin inandıklarına göre; kerkes kuşu kocayınca iki yumurta yumurtlarmış, bunların üzerine otururmuş, yumurtasının birisinden barak çıkarmış. Bu, köpeklerin en çok koşanı, en iyi avlayanı olurmuş. Öbür yumurtadan da bir yavru çıkarmış; bu son yavrusu olurmuş.”

Sakaoğlu ayrıca Soyot-Urenha Türklerinin (Kuzeydoğu Moğolistan)inandıklarına göre ular denilen bir kuşun, hayatında üç nesne doğurduğunu, bu nesnelerin; barak(köpek), urgan, balta olduğunu aktarmıştır.

Prof. Dr. Saim Sakaoğlu, bu efsanenin dışında bugün Güneydoğu Anadolu’da yaşayan Baraklarla ilgili anlatılan benzer bir efsaneden bahsetmiştir. Efsane, kendi aktaracağım efsaneyle aynı olduğundan tekrara düşmemek adına yazmadım. Barak Mahallesi’nde röportaj yaptığım Mahalle Sakini Hakkı Köse, Barak ile ilgili şu efsaneyi anlatmıştı: 

“900 çadır Orta Asya’dan bu tarafa gelmiş. Gelirken yanlarında bir köpek varmış, ismi de ‘Barrak’mış. Demişler ki o zaman: ‘!Köpek nerede konaklarsa biz de çadırları oraya kuralım, orada konaklayalım.’ Köpek ovaya gelince yoruluyor, orada yatınca Orta Asya’dan gelen 900 çadırla oraya yerleşiyorlar. Ovaya da köpeğin ismini veriyorlar.” 

Haber: Başak AKAY







 
SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?
FACEBOOK SAYFAMIZI TAKİP EDİN
ÇOK OKUNAN HABERLER
BUNLAR DA İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR