Ankara
CNN'in haberine göre, bilim insanları, yeni keşfedilen ve "LP 791-18 d" olarak adlandırılan ötegezegenin muhtemelen volkanlarla kaplı olduğunu belirtti.
Söz konusu gezegende, Güneş Sistemi'ndeki volkanlar açısından en aktif gökcismi olan Jüpiter'in Io uydusu gibi patlamalar yaşanıyor olabileceği kaydedildi.
NASA'dan yapılan açıklamada, ötegezegenin, Geçiş Yapan Ötegezegen Araştırma Uydusu (TESS), kullanım süresini tamamlamış olan Spitzer Uzay Teleskobu ve yer bazlı teleskoplardan gelen verilerin değerlendirilmesi sonucunda keşfedildiği bildirildi.
Keşfedilen ötegezegenin, Dünya'dan yaklaşık 90 ışık yılı uzak olduğu, bir kırmızı cüce yıldızın yörüngesinde döndüğü ve Kupa (Crater) Takımyıldızı'nda bulunduğu aktarıldı.
Volkanik aktivitelere, yörüngedeki diğer bir gezegenin çekim kuvveti etki ediyor
İki gezegenin daha cüce yıldızın yörüngesinde dolaştığı belirtilen açıklamada, söz konusu gezegenlerden "LP 791-18 b"nin Dünya'dan yüzde 20 daha büyük ve "LP 791-18 c"nin de Dünya'nın 2,5 katı büyüklükte olmasına rağmen kütlesinin Dünya'dan 7 kat büyük olduğu dile getirildi.
Astronomlar, söz konusu ötegezegendeki volkanik aktivitelerde dev gezegen "LP 791-18 c"nin etkisi olabileceğini düşünüyor.
İki gökcisminin, cüce yıldızın yörüngesinde dönerken, gezegenlerin birbirine yaklaştığı esnada daha büyük gezegenin yerçekiminin "LP 791-18 d"nin yörüngesini değiştirdiği belirtildi.
Yıldızın etrafındaki her bir dönüşün, ötegezegenin yörüngesini biraz daha ovalleştirdiği, bunun da gezegenin içinin ısınmasına ve volkanik aktivitenin artmasına neden olduğu kaydedildi. Aynı durumun, Jüpiter ve onun daha büyük uyduları arasındaki çekimsel alana yakalanan Io'da da meydana geldiği değerlendiriliyor.
Keşfedilen gezegenin, Io benzeri volkanlarla kaplı olması muhtemel
Kansas Üniversitesinde fizik ve astronomi alanında öğretim görevlisi olan ve çalışmanın ortak yazarı Ian Crossfield, şunları söyledi:
"Gezegende volkan olup olmadığını bilmiyoruz. Tek bildiğimiz, 'LP 791-18 d'nin yıldızının etrafındaki yörüngesi ve yakınındaki diğer gezegenler nedeniyle yörüngesinde periyodik esneme yaşayan küçük bir gezegen olduğu. Bu, güneş sistemimizdeki volkanik açıdan en aktif gökcismi olan Jüpiter'in uydusu Io'dakine benzer bir durum oluşturabilir. Bunu biliyoruz çünkü Io'nun yakınlarına uzay araçları gönderdik ve fotoğraf çektik."
Bilim insanlarının, yeni keşfedilen ötegezegenin yıldızına olan uzaklığının, gezegenin yüzeyindeki suyu destekleyecek sıcaklığı sağlayan yaşanabilir bölgenin iç kenarında bulunduğunu tahmin ettiği aktarıldı.
Montreal Üniversitesi Trottier Dış Gezegen Araştırmaları Enstitüsünde astronomi öğretim görevlisi olan ve çalışmanın ortak yazarı Björn Benneke, "LP 791-18 d'nin sadece bir yüzü yıldızına bakıyor. Gündüz tarafı muhtemelen yüzeyde sıvı su bulunamayacak kadar sıcak olacaktır. Ancak gezegenin her yerinde meydana geldiğinden şüphelendiğimiz volkanik aktiviteler, suyun gece tarafında yoğunlaşmasına izin verebilecek bir atmosferi oluşturabilir." açıklamasını yaptı.
Volkanik aktivitelerin, su ve yaşam için bir engel gibi görünse de aslında gezegenin bir atmosferi korumasına yardımcı olabileceği belirtildi.
NASA California Teknoloji Enstitüsü'ndeki Ötegezegen Bilimi Enstitüsü araştırma görevlisi ve çalışmanın ortak yazarı Jessie Christiansen, şunları kaydetti:
"Dünya veya diğer gökcisimlerindeki olası yaşamın kökenlerini inceleyen astrobiyolojide, en büyük soru, yaşam için tektonik veya volkanik aktivitenin gerekli olup olmadığıdır. Potansiyel olarak bir atmosfer sağlamanın yanı sıra bu aktiviteler, karbon gibi yaşam için önemli olduğunu düşündüğümüz maddelerin kabukta sıkışıp kalmasını önleyebilir ve bunları çalkalayıp karıştırarak fayda sağlayabilir."
Araştırma, Nature dergisinde yayımlandı.