Trabzon
Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü ve Fidanlık Müdürlüğüne bağlı Of Fidanlığı'ndaki 210 metrekarelik alanda yapımına 2020'de başlanan doku kültürü laboratuvarı geçen yıl tamamlandı.
İki doku kültürü serası da yer alan laboratuvarda, maviyemiş, aronya, bal yemişi ve Saskatoon berry türlerine ait fidan üretimi yapılırken, çay, şeftali, kiraz, akçaağaç ve gül türlerinin üretimi için de AR-GE çalışmaları devam ediyor.
Orman Bölge Müdürü Emin Yılmaz, AA muhabirine, laboratuvarda geçen seneden itibaren deneme çalışmalarını yaparak çeşitli türlerde fidanlar elde ettiklerini söyledi.
Daha önce çalışmalarında kullandıkları fidanların tohumlarını, tohum meşcrelerindeki (tohum kaynağı) ağaçlardan elde ettiklerini anlatan Yılmaz, fidanları, yastıklarda veya enso tüplerinde ekim yaparak yetiştirdiklerini ifade etti.
Yılmaz, laboratuvarın hastalıksız fidan elde etmek, kaybolmakta olan türleri üretmek gibi çeşitli işlemler için kullanılacağını belirterek, "Seçilmiş ve kalitesi belirlenmiş türlerin parçalarını alarak bunlardan aynı kalitede, aynı genetik yapıda ve aynı özellikteki yeni fidanları daha hızlı şekilde elde etmek için çalışıyoruz." dedi.
Üretim yapmak istedikleri ilk ürünün maviyemiş olduğunu dile getiren Yılmaz, "Bunun için yola çıkmıştık. Ama şu anda yaklaşık 10 farklı türde çalışıyoruz. Ancak aronya daha ön planda çünkü maviyemişten daha hızlı büyüyebilen, bu yönteme daha uygun bir tür olduğu için onda daha hızlı bir gelişim sağladık. 5 farklı türde seri üretime geçecek duruma geldik." diye konuştu.
Yılmaz, geçmiş yıllarda laboratuvarın farklı illerde kurulması için çeşitli çalışmalar yapıldığını ancak başarılı olamadığını belirterek, şunları söyledi:
"2 yıl önce özellikle maviyemiş ve aronya fidanlarını yetiştirmek için denemek istedik. Üniversitedeki hocalardan da destek alıp arkadaşların eğitimlerini sağlayarak bir ekip oluşturduk. Laboratuvarı kalıcı olarak kullanmak istiyoruz. Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde oluşturulan ilk doku kültürü laboratuvarı burası. Yetiştirilmesi zor, özellikli ve pahalı türleri çalışmak istiyoruz. Kısa zamanda istenilen fidanı yetiştirerek, piyasanın ihtiyaçlarını karşılamayı hedefliyoruz."
Üretimini yaptıkları fidanları satışa sunduklarını aktaran Yılmaz, "Artık buradan Genel Müdürlüğümüzün yaptığı tahsislere göre fidanları göndereceğiz. Kendi çalışmalarımızda da yavaş yavaş kullanmaya başlıyoruz. Aronyadan 50 bin fidan ürettik, 10 bine yakın da maviyemiş üretimi yaptık. Toplamda 60 bin fidanımız Of ilçesindeki fidanlığımızın satış reyonumuzda hazır. Ürettiğimiz fidanları envanterimize alıyoruz. Genel Müdürlüğümüz üzerinden de fidanlarımızın tahsisi yapılabiliyor." dedi.
Üretimi yapılan fidanlardan örnek bahçeler oluşturulacak
Yılmaz, maviyemiş ve aronyanın toprakla buluşması için şubat ayının daha uygun olacağını da ifade ederek, Orman Bölge Müdürlüğünün vatandaşı ekonomik anlamda desteklemek istediğini, orman köylülerinin tutunabilmesini sağlamak amacıyla çeşitli çalışmalar yaptığını kaydetti.
Yörede fındık ve çayın ana gelir kaynakları arasında yer aldığına dikkati çeken Yılmaz, şunları söyledi:
"Biz de bunlara alternatif olarak aronya ve maviyemiş yetiştirmeye başladık. Trabzon, Rize, Gümüşhane, Bayburt illerimizde Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ve Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı ile ortak projeler yapmaya çalışıyoruz. Vatandaşlar da bahçe kurmak için fidan arıyorlar. Fidanları bizden, bahçeler onlardan, inşallah ortak tesisler oluşturmak için uğraşıyoruz. Baharda da örnek ortak bahçe kurup bu türlerin yöremizde artık kalıcı hale gelmesini istiyoruz."