49 yıl önce bugün, dünyanın gündeminde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) Kıbrıs’a gerçekleştirdiği müdahale vardı.
Ada'da yaşayan Türklere karşı uzun süredir uygulanan baskı ve şiddeti ilk etapta diplomatik yollarla çözmeye çalışan Türkiye Cumhuriyeti, 15 Temmuz 1974'te EOKA lideri Nikos Sampson'un Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlamak amacıyla Makarios'a karşı darbe yapması ve iktidarı ele geçirmesinin ardından, Ada'ya müdahale kararı aldı.
"BİZ RUMLARA DA BARIŞ GETİRİYORUZ"
Türk ordusu, havadan ve denizden Kıbrıs'a çıkarken, harekat dünyaya Başbakan Bülent Ecevit'in, "Biz aslında savaş için değil, barış için ve yalnızca Türklere değil, Rumlara da barış getirmek için Ada'ya gidiyoruz" sözleriyle duyuruldu.
"Gazanız kutlu olsun"Rauf Denktaş'ın 20 Temmuz sabahı saat 05.00'da yaptığı radyo konuşması...Kod Adı Zafer#20Temmuz1974 #KıbrısBarışHarekatı #KKTC pic.twitter.com/tXzppOx54F
— Tarih TV (@tarihtvcomtr) July 20, 2023"GAZANIZ KUTLU OLSUN"
KKTC'nin kurucu lideri Rauf Denktaş da 20 Temmuz sabahı saat 05.00'da yaptığı radyo konuşmasında, "Bugün, bu anda! Kahraman Türk Silahlı Kuvvetleri, Kıbrıs'ın her yanında havadan ve denizden çıkarma yapmaktadır. Gazanız kutlu olsun" diyerek Türklere seslendi.
"AYŞE TATİLE ÇIKSIN" PAROLASININ HİKAYESİ
Harekatın parolası ise "Ayşe tatile çıksın"dı. "Ayşe tatile çıksın" parolasındaki Ayşe, dönemin Dışişleri Bakanı Turan Güneş'in kızı Ayşe Güneş Ayata'dan geliyor.
"Ayşe tatile çıksın" parolasının hikayesi, Akın Simav'ın "Turan Güneş'in Siyasal Kavgaları" adlı kitabında şu ifadelerle anlatılıyor:
"İkinci Cenevre Konferansı'na gitmeden önce Başbakan Ecevit'le ikimiz konuşuyor ve hazırlıkları son bir kez daha gözden geçiriyorduk. Bu arada konferansın yarıda kalması olasılığı üzerinde de konuştuk. O zaman aramızda bir parola tespitine de karar verdik. Tam o sırada Orhan Birgit beni aradı. Kendisine, Cenevre görüşmelerinin uzun sürebileceğini, o nedenle çocuklarımın beni beklemeden tatile çıkmalarını istediğimi söyledim. Bu arada Birgit'ten kendilerine yardımcı olmasını, Marmaris Tatil Köyü'nde yer ayırtıvermesini rica ettim.
Ahizeyi kapattıktan sonra Başbakan bana döndü ve dedi ki: 'Ben parolayı buldum.'
'Nedir?' diye sordum.
Ecevit, 'Ayşe tatile çıksın. Eğer işler kopma noktasına gelirse, burada işler uzayacak, Ayşe tatile çıksın de ben anlarım.' dedi.
Böylece parolayı da karara bağlamıştık."