Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) arasında imzalanan sözleşme kapsamında İTÜ tarafından yürütülen detaylı analiz çalışmaları sonucunda, Türkiye 2016 yılında sabit yaz saati uygulamasına geçilmişti. İTÜ tarafından hazırlanan “Sabit Saat Uygulaması (SSU) Değerlendirme Raporu” ile Türkiye'de sabit saat uygulamasına geçilmesi sonucunda elde edilen kazanımlar bir kez daha sıralandı. Buna göre 08:30-17:30 mesai saatleri içerisinde daha fazla gün ışığından yararlanıldı.Gün aşığından daha fazla yararlanmak, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla 2016 yılında sabit yaz saati uygulamasına geçilirken, o tarihten bu yana saati ileri-geri alma uygulaması yapılmadı. Bu uygulama ile kış aylarında Avrupa ile Türkiye arasındaki saat farkı 1 saat daha artarken, Avrupa Birliği de kalıcı saate geçmek üzere çalışmalarını sürdürüyor.
Kalıcı yaz saati uygulaması ile elektrik tüketiminin düştüğü ve tasarruf sağlandığı görüldü
Türkiye'deki toplam elektrik tüketimi göz önüne alındığında 06:00-09:00 saatleri arasında elektrik tüketiminde düşük seviyede bir artış, 17:00-18:00 saatlerinde toplam elektrik tüketiminde azalış, saat 20:00 civarında ise elektrik tüketiminde artış gözlendi. Ancak, pik saatlerde meydana gelen bu değişimlerin tamamı değerlendirildiğinde elektrik tüketiminin düştüğü ve tasarruf sağlandığı görüldü.
Kalıcı yaz saati uygulamasının başlamasından bu yana elde edilen toplam tasarruf 6,82 milyar kilovatsaati buldu
Türkiye, kalıcı yaz saati uygulaması ile her yıl 1 milyar lirayı aşan oranlarda tasarruf elde etti. Uygulamanın başlamasından bu yana elde edilen toplam tasarruf 6,82 milyar kilovatsaati buldu. Yani 2020 yılında kişi başı elektrik tüketimi 3 bin 661 kilovatsaat olarak hesaplandığında 1.9 milyon kişinin bir yıllık elektrik ihtiyacı buradan elde edilen tasarrufla sağlanmış oldu.
6 yılda 6 milyar lira tasarruf sağlandı
Bu tasarrufun parasal karşılığı ise tek zamanlı tarifeye göre 3,97 milyar lira olurken, farklı saat aralıklarında farklı fiyat tarifelerinin uygulandığı üç zamanlı tarifeye göre ise 5,94 milyar lira olarak kayda geçti.
Yaz saati uygulaması ile elektrik enerjisinin saatlik referans fiyatı düştü
Yaz saati uygulaması ile elektrik enerjisinin saatlik referans fiyatında da düşüş gözlemlendi. Kış saati uygulama sisteminde günlük olarak tüketimin en yoğun olduğu saatlerde (puant) öğlen ve akşama doğru iki defa pik yük oluşurken, yaz saati uygulaması sonucu sadece öğlen saatlerinde bir pik yük zaman aralığı kaldı. Akşam saatlerinde oluşan puant aralığında yük tasarrufu gerçekleşirken puant saatlerde Piyasa Takas Fiyatları'nda da düşüş meydana geldi.
Avrupa yaz saati uygulamasını kalıcı hale getirecek
Avrupa Birliği Komisyonu, önceki yıllarda kıta genelinde 4,6 milyon Avrupalının görüşüne başvurarak yaz saati uygulamasını kalıcı hale getirmeyi masaya yatırdı. Ankete katılan Avrupalıların yüzde 80'den fazlası Türkiye'de uygulamada olan kalıcı yaz saatinden yana oy kullandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, daha önce İTÜ ile imzalanan protokolle yaz saati uygulamasının enerji tüketimine yansımasının incelendiğini açıklamıştı. Bakan Dönmez, bu bilimsel araştırma sonuçlarına ilişkin de şu değerlendirmede bulunmuştu:
“Bilimsel araştırma sonuçları ülkemizin jeopolitik konumu, batısındaki sanayileşme, kentleşme, enerji yoğunluğu ile doğusu ve batısı arasındaki doğal saat farkı olan 1 saat 16 dakika da dikkate alındığında uygulanan saat diliminin GMT+3 kalmasından elde edilecek enerji verimliliği kazanımlarına olumlu katkılar sağlayacağı görülmüştür.”
Mustafa Cenik