Ankara
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğü koordinasyonunda şehit yakını, gazi ve gazi yakınlarına Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından aylık maaş bağlanıyor, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun'a göre de hayatını kaybeden veya gazi olan personelin kurumu tarafından nakdi tazminat ödeniyor.
Şehitlerin hak sahipleri ile gazilere bir konutla sınırlı olmak üzere faizsiz konut kredisi hakkı sağlanıyor.
Şehitlerin anne, baba, eş ve 25 yaşını doldurmamış çocuklarına verilen ücretsiz seyahat hakkı, gazilerin de kendileri, anne, baba, eşleri ve 25 yaşını doldurmamış çocuklarına tanınıyor. Bu hak, yurt içinde demir yolları ve deniz yollarının şehir içi ve şehirlerarası hatlarında, belediyelerce kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyelerce yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde geçerli oluyor.
Bu kapsamda Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 8 bin 338'i 2023'te olmak üzere 222 bin 988 ücretsiz seyahat kartı sahiplerine ulaştırıldı.
Şehit ve gazi çocuklarına eğitim-öğretim yardımı
Şehitlerin dul ve yetim aylığı bağlanan yakınları ile gazilere, ikamet ettikleri konutlarda yüzde 40 elektrik, yüzde 50 de su ücreti indirimi sağlanıyor.
Şehit ve gazilerin çocuklarına her ay SGK tarafından eğitim-öğretim yardımı yapılıyor. Bu çerçevede 2022-2023 eğitim öğretim döneminde, ilköğretim ve ortaokul için 5 bin 4 lira, lise için 7 bin 506 lira ve yükseköğretim için 10 bin 8 lira gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda eğitim ve öğretim yardımı yapılıyor.
Ayrıca şehit ve gazilerin eş ve çocukları ile gaziler, yükseköğrenimde ikinci öğretim ve açık öğretim dahil katkı payı ve öğrenim ücretinden muaf tutuluyor. Bu çocuklar, özel orta öğretim kurumlarından yüzde 3'lük kontenjan dahilinde ücretsiz yararlanıyor.
Sağlık hizmetlerinde katılım payı ve askerlik muafiyeti
Şehidin bakmakla yükümlü olduğu kişiler ile gaziler ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerden sağlık hizmetlerinde katılım payı alınmıyor.
Gazilerin ihtiyaç duydukları her türlü ortez/protez ve diğer iyileştirici araç/gereçler, herhangi bir katılım payı veya fark alınmaksızın ve kısıtlama getirilmeksizin SGK tarafından karşılanıyor.
Askerlik hizmetini yerine getirmekteyken maluliyet aylığı bağlanmasını gerektirecek biçimde malul olanların bir kardeşi, istekli olmadıkça silah altına alınmıyor.
Şehitlerin dul ve yetimleri ile gazilere Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek mesken için emlak vergisi muafiyeti sağlanıyor.
ÖTV muafiyeti hakkı
Şehitlerin eş veya çocuklarından biri, eş ve çocuğu yoksa anne veya babasından biri tarafından alınacak araçların ilk iktisabı, bir defaya mahsus olmak üzere Özel Tüketim Vergisi'nden (ÖTV) muaf tutuluyor.
Engellilik oranı yüzde 90 veya daha fazla olan malul gaziler ile bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran gaziler için ÖTV muafiyeti bulunuyor. Uygulama, vergi daireleri aracılığıyla yapılıyor.
Ayrıca engellilik oranı yüzde 90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtlar ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtları için Motorlu Taşıtlar Vergisi muafiyeti bulunuyor.
Şehitlerin hak sahipleri ile gazilerin faizsiz konut kredisi kullanarak aldığı konutların hak sahipleri adına tapuya tescili tapu harcından muaf tutuluyor.
Şehit yakınları ve gazilere sosyal ve kültürel imkanlardan ücretsiz yararlanma hakkı
Terör eylemleri etkisi ve sebebiyle şehit olanların veya çalışamayacak derecede malul olan ya da malul olup da çalışabilir durumda olan gazilerin öğretmen olan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri, zorunlu çalışma yükümlülüğünden muaf tutuluyor.
Gaziler ve refakatindeki anne, baba, eş ve çocukları, şehitlerin dul ve yetimleri "Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul ve Esaslar Yönergesi" esaslarına göre, Kültür ve Turizm Bakanlığına ait tarihi ve turistik yerlerden ücretsiz yararlanıyor.
Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünün desteği kapsamında da sezon boyunca şehit dul ve yetimleri ile gaziler, oyunları ücretsiz izleyebiliyor.
Şehit ve gazi çocuklarına burs önceliği
Şehitlerin ve gazilerin çocukları Kredi ve Yurtlar Kurumunca verilen burslardan ve devlete ait yurtlar ile öğrenim kredilerinden öncelikle yararlandırılıyor. Ayrıca bu çocuklardan, devlete ait yurtlarda yurt ücreti ve depozito alınmıyor.
Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezince (ÖSYM) uygulanan sınavlara başvuruda bulunan şehitlerin eş ve çocuklarından sınav ücreti, başvuru hizmet ücreti ve yerleştirme ücreti alınmıyor.
Gazi çocukları Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda yatılılık, bursluluk, sosyal yardımlar ve okul pansiyonlarından ayrılan kontenjan dahilinde öncelikli yararlandırılıyor.
Şehit ve gazi çocukları, kuruluşların kapasitelerinin yüzde 3'ü oranında özel kreş ve gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinden de ücretsiz faydalanabiliyor.