Iğdır
Doğu Anadolu Bölgesi'nde sofraları lezzetlendirirken karla mücadele ve hayvancılık alanında da kullanılan tuzun büyük bölümü Iğdır'ın Tuzluca ilçesindeki tuz madenlerinden karşılanıyor.
İlçenin etrafındaki tuz dağlarından oyma tekniğiyle tuz çıkartılıyor. Ayrıca bir dağın içindeki tuz kayalarının aralarından akan sular da tuz yapımı için kullanılıyor.
Tuz dağının eteğinde kurulan bir işletme, dağdan gelen bu tuzlu suların önüne kurduğu 130 havuzda suların bir kısmını biriktiriyor.
Hava sıcaklığının 40 dereceye kadar ulaştığı kentte, havuzlarda biriken tuzlu sular buharlaşınca geriye bembeyaz, sofrada kullanılabilecek özelliklere sahip, halk arasında havuz ya da göl tuzu olarak bilinen lezzet kalıyor.
Bir ya da iki gün bekledikten sonra su ve nemden tamamen arınan tuzlar torbalara doldurulup yurdun farklı bölgelerine gönderilip satılıyor.
Tuzluca ilçesindeki üretim tesisinin işletmecilerden İbrahim Atmaca, AA muhabirine, elde edilen tuzun oldukça kaliteli olduğunu, kullananların çok memnun kaldığını söyledi.
Üretilen tuzun genellikle peynir yapımında, hayvancılıkta ve sofrada tüketildiğini belirten Atmaca, "Dağdaki tuz kayalarının içinde tatlı su sızıntıları var, bu tatlı sular tuz kayalarının içinden geçerken tuzlu suya dönüşüyor. Bu suyun tuz oranını belirlemek için bome dediğimiz ölçümler yapılıyor. Su yeterli bome derecesine ulaşmışsa havuzlara aktarılıyor. Su buharlaşınca tuz havuzlarda kalıyor. Bir gün sonra bu tuzu topluyoruz." dedi.
"Herhangi bir katkı maddesi yok"
Havuzlarda biriken tuzların güneşte kurutulduktan sonra hiçbir işlem yapılmadan satışa hazır hale geldiğine işaret eden Atmaca, "Havuzlardan toplanan tuzları hava durumuna göre güneşte 1 ya da 2 gün kurutup torbalara doldurarak satışa sunuyoruz. Tuzumuzda herhangi bir katkı maddesi yok." diye konuştu.
Elde edilen tuzun değirmenden dahi geçirilmeden kullanıcılara sunulduğunun altını çizen Atmaca sözlerini şöyle tamamladı:
"Sofrada kullandığımız tuz normalde değirmenden geçiyor ondan sonra paketlenip sofralık olarak gidiyor. Eğer tuzun verimi iyiyse değirmene ihtiyaç duymuyoruz ama bazen tanecikler büyük oluyor, o zaman değirmene gidiyor, biraz daha kırılıp küçülmesi sağlanıyor. Şu an 130 havuzumuz var, yaz sezonu boyunca bu havuzlarda yaklaşık 2 bin ton civarı tuz elde edeceğimizi düşünüyoruz."