Sinop kent merkezindeki 2 bini aşkın tarihe sahip olduğu vurgulanan Balatlar Yapı Topluluğu'nda kazı çalışmalarında bilim dünyası için öneme sahip yeni buluntular ortaya çıkmaya devam ediyor. Prof. Dr. Gülgün Köroğlu'nun başkanlığında sürdürülen kazı çalışmalarında beklenmedik bir yapı ortaya çıktı. Geç Helenistik döneme ait konut mimarisine ulaşılan kazıda rastlanan mozaik üzerinde ‘kanatlı Eros figürü' ve ‘dalga motifleri' bulundu.
Güzel bir çalışma sezonu geçirdiklerini söyleyen kazı başkanı Prof. Dr. Gülgün Köroğlu, “Bu yıl Sinop Belediye Başkanımız mozaikler üzerinde bir gezi alanı yaptıracağı müjdesini bize verdi, biz de onun için gezi güzergâhı düzenlemesi yaparken yol için düşünürken boş bir alan vardı kazı alanımızda. Orayı kontrol etmek amacıyla başladık çalışmaya ve bu çalışmalar sonucu çok ilginç bir buluntuyla karşılaştık. Helenistik döneme ait konut mimarisi kazıyoruz. Küçük odaları olan, avlu etrafında gelişen bir mimari şema bulduk. Ortasında ve yan odalarda çakıl taşından yapılmış mozaikler var. Orta kesiminde bir bölüm eksik olmasına rağmen kanatlı Eros figürü bulduk. Etrafında palmet desenleri ve dalga motifleri saptadık” diye konuştu.Mimarinin kazı alanı dışındaki yolun altına ilerlediğini söyleyen Köroğlu, çevresinde çalışmalar yapacaklarını belirterek koruma, onarım ve sergilemesini yaparak bilim dünyasına tanıtacaklarını dile getirdi.
Geç Helenistik döneme ait olduğu tahmin edilen mimarinin milattan önce 1. Yüzyıl veya milattan sonra 1. yüzyıla ait olabileceğini söyleyen Köroğlu, “Sinop bu anlamda zengin bir şehir, başka alanlarda da müzenin yaptığı kurtarma kazılarında da Helenistik mozaikler çıkıyor, bu da onlardan birisi. Biz çok güzel koruyup onarıp sergileyeceğiz. Zaten büyük bir alan, arkeolojik park burası. Bizim için müjde gibi oldu, diğer alanlarda görmediğimiz şekilde sergilemeye de açacağız” şeklinde konuştu.
“Burası bir haç kilisesi”
Devam eden Balatlar Yapı Topluluğu'ndaki kazı çalışmalarında daha önce de Hz. İsa'nın çarmıha gerildiği figürü haçın muhafaza edildiği tahmin edilen taş sandık parçası ortaya çıktı. Hristiyan dünyası tarafından kutsal kabul edilen kıymetli eser, Sinop Arkeoloji Müzesi deposunda muhafaza altında tutuluyor.
Yapının Hristiyan dünyası için çok önemli olduğunu vurgulayan Köroğlu, “Burası bir haç kilisesi. Hacıların ziyaret ettiği, kutsal kalıntıları barındıran bir sandığın parçası. Hırka-i Şerif gibi, Ramazan ayında İstanbul'da Hz. Muhammed'e ait olduğu söylenen bir yelek var, onun parçası gibi kutsallığına inanılan objelerin saklandığına inanılan bir kutunun kapak parçası bizim bulduğumuz da. Diğer parçalarını muhtemelen parçalayıp atmışlar, biz bir parçasını bulduk ama diğer parçalarıyla bazen mermeri yakıp kireç elde etmek için yakıyorlar, büyük ihtimalle öyle kaybolmuş ama varlığı yine de çok önemli. Burası hacıların ziyaret ettiği kilise olması açısından çok değerli” dedi.
Balatlar Yapı Topluluğu'nun çok önemli bir alan olduğunun altını çizen Köroğlu, “Balatlar bu anlamda çok önemli bir yapı, her şey var. Osmanlı döneminden, Helenistik'ten, belki Yunan kolonizasyon dönemi milattan önce yedinci yüzyıla ait kalıntıları da barındırıyordu ama mimariler gelmese de günümüze küçük buluntuları biz de buluyoruz. Bu çevrede bulunuyor. Önemli bir yapı kazmanın da keyfini yaşıyoruz bizler de” ifadelerini kullandı.
Berkan Şen - Osman Aksu