Ankara
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Azerbaycan Enerji Bakanı Perviz Şahbazov'un katılımıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında düzenlenen Türkiye Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı Mütabakat Zaptı İmza Töreni'nde konuştu.
Enerji alanında Bakü-Tiflis-Ceyhan projesiyle başlayıp, Bakü- Tiflis- Erzurum projesiyle büyük bir aşama kaydeden Azerbaycan-Türkiye ortaklığının, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) ile kıtaları aştığını vurgulayan Dönmez, şöyle konuştu:
"Güney Gaz Koridoru'nun en uzun bölümü olan TANAP'ı, Anadolu'yu boydan boya aşarak tamamladık. Böylece Azerbaycan gazını ülkemize ve Avrupa'ya ulaştıracak büyük bir projenin altından alnımızın akıyla kalktık. TANAP'la Milli Enerji ve Maden Politikamızın önemli bir parçası olan enerjide merkez ülke olma hedefimize büyük bir adım daha attık. Rekor sürede tamamladığımız TANAP'ta, 30 Haziran 2018'den bugüne kadar 8,1 milyar metreküp gaz aktı."
Dönmez, Güney Gaz Koridoru'nun son halkası ve TANAP'ı Avrupa'ya bağlayan Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı'nın (TAP) geçen ay faaliyete başladığını anımsatarak, TAP'a ilk doğal gazın verildiğini ve bugüne kadar dolum amaçlı 70 milyon metreküp gaz aktığını ifade etti.
TAP'ta yakın zamanda ticari gaz akışının da beklendiğini belirten Dönmez, şöyle devam etti:
"Böylece Avrupa'nın doğal gaz arz güvenliği açısından çok önemli bir adım atılmış olacak. Enerjinin ipek yolu Avrupa'ya ulaşacak. Bugün, Türkiye Azerbaycan ortaklığını çok önemli bir projeyle perçinleyeceğiz. Kıtaları ve halkları birbirine bağlayan doğal gaz boru hatlarımız ile örülen, STAR rafinerisi gibi dev yatırımlarla güçlenen enerji ortaklığımız, Türkiye-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı ile derin bir anlam kazanacak. Sayın Cumhurbaşkanımız 25 Şubat 2020'de Bakü'ye gerçekleştirdiği ziyarette en kısa zamanda Türkiye'nin Iğdır şehrinden Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ne bir doğal gaz boru hattı inşa etme sözü vermişti. Bugün burada, bu projenin ilk adımını teşkil edecek mutabakat zaptını imzalamak için bulunuyoruz. İnşallah bu boru hattını da doğal gaz alanında birlikte hayata geçirdiğimiz diğer projeler gibi en kısa zamanda tamamlayacağız."
Yeni hat yıllık 500 milyon metreküp gaz taşıyacak
Bakan Dönmez, Türkiye-Nahçıvan Boru Hattı ile Nahçıvan'da yaşayan Azerbaycan Türklerinin doğal gaza kesintisiz erişmesi, doğal gaz konforundan sorunsuz yararlanması için çalışmaların başlatıldığının altını çizerek, "Amacımız, gittiği her yere medeniyet ve refah götüren ecdadımızın izlerini takip ederek Nahçıvan'ı doğal gazın rahatlığıyla buluşturmak. Projenin hayata geçmesi için hem bizler hem de Azerbaycan Enerji Bakanlığı elinden geleni yapacak. BOTAŞ ve SOCAR iş birliğiyle gerçekleşecek proje ile Nahçıvan ülkemiz üzerinden gelen doğal gaza kavuşacak." diye konuştu.
Nahçıvan'ın 500 bine yakın nüfus ve 500 milyon metreküplük doğal gaz tüketimine sahip olduğunu belirten Dönmez, "Iğdır üzerinden bölgeye ulaştırılacak olan gazla Karabağ işgalinin ortaya çıkardığı yaralardan biri daha sarılmış olacak. Böylece, Nahçıvan'a Karabağ'ın işgali öncesindeki kadar güvenli bir doğal gaz arzı sağlanacak." dedi.
Dönmez, Türkiye-Nahçıvan Boru Hattı'nın, Doğu Anadolu Doğal Gaz Ana İletim Hattı üzerinden çıkış alan Iğdır Doğal Gaz Boru Hattı’nın devamına inşa edileceğini söyledi.
Hattın Iğdır'dan başlayarak Nahçıvan Sederek'e kadar olan Türkiye bölümünün 85 kilometre uzunluğa sahip olacağını aktaran Dönmez, şunları kaydetti:
"Yıllık 500 milyon metreküp taşıma kapasitesine sahip olacak boru hattı, günlük 1,5 milyon metreküp doğal gaz taşıyabilecek. Boru hattımızla birlikte Nahçıvan'ın bugünkü doğal gaz ihtiyacının tamamını karşılayabileceğiz. Proje kapsamında Iğdır Dilucu'na bir de ölçüm istasyonu kurulacak. 20 bin metrekarelik geniş bir alana inşa edilecek istasyon, hattın akış dengesini sağlayacak. Böylece doğal gaz Nahçıvan'a en güvenli şekilde ulaşacak."
Karabağ zaferi ve Nahçıvan
Dönmez, Karabağ’ın işgalden kurtulmasıyla bölgede çok güçlü bir istikrar havası esmeye başladığını vurgulayarak, Karabağ'da Azerbaycan'ın kazandığı zaferle Nahçıvan'ın ve bölgenin öneminin de arttığını ifade etti.
Kazanılan zaferle coğrafyada işgaller ya da mültecilerin değil, projelerin konuşulduğu bir bölgenin ortaya çıktığına dikkati çeken Dönmez, sözlerini şöyle tamamladı:
"Türkiye-Nahçıvan Doğal Gaz Boru Hattı da bu zaferin doğurduğu bir istikrar projesidir. Projemiz Nahçıvan ekonomisinin ateşini yakacak. Bölgede birçok girişim ve yatırımın önü açılacak. Türkiye - Azerbaycan kardeşliği bu projeyle daha güçlü ve daha stratejik bir ortaklığa dönüşecek. Nahçıvanlı kardeşlerimiz evlerinde, okullarında ve hastanelerinde kesintisiz doğal gaza kavuşacak."
Şahbazov da Türkiye ile Azerbaycan'ın kardeş ülkeler olduklarını vurgulayarak, kardeşlik, birbirine güven, geleceğe ortak bakışın iki ülkenin ilişkilerini güçlendirdiğini söyledi.
Nahçıvan'a halihazırda İran üzerinden doğal gaz gönderildiğini anımsatan Şahbazov, bu boru hattıyla Azerbaycan gazının doğrudan Nahçıvan'a ulaşacağını ifade etti.
Konuşmaların ardından "Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ne Doğal Gaz Tedarikine İlişkin Mutabakat Zaptı" imzalandı.